- χαλκίς
- Oνομασία αρχαίων πόλεων.
1. Πόλη της Αιτωλίας, που ονομαζόταν και Υποχαλκίς. Ήταν αποικία της ομώνυμης πόλης της Εύβοιας. Ερείπιά της σώζονται στο όρος Βαράσοβα.
2. Πόλη της αρχαίας Δολοπίας. Τοποθετείται κοντά στο χωριό Χαλίκιστη στις πηγές του Αχελώου.
3. Πόλη της Εύβοιας. Bλ. λ. Χαλκίδα.
4. Πόλη της Ιωνίας, φημισμένη για τα ιαματικά λουτρά της.
5. Πόλη της Συρίας. Σώζονται ερείπιά της.
6. Πόλη της Συρίας, γνωστή ως X. η υπό Λίβανον. Σώζονται ερείπιά της.
7. Πόλη της Τρυφυλλίας σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα.
8. Οικισμός σε μικρό νησί κοντά στη Λέσβο.
* * *-ίδος, ΝΜΑ, και χαλκίδα Νως κύριο όν. η Χαλκίδα και ἡ Χαλκίς, -ίδοςονομασία πόλης τής Εύβοιαςνεοελλ.ζωολ. γένος υμενόπτερων εντόμων τής οικογένειας χαλκιδίδεςαρχ.1. είδος άγνωστου πτηνού2. είδος ψαριού, πιθανώς η σαρδέλα3. είδος τής σαύρας σκίγκος, γνωστό σήμερα με την επιστημονική ονομασία Chalchides ocellatus4. (στους Λακεδαιμονίους) δούλα, θεράπαινα («ἐπικαλεῖσθαί φησι χαλκίδας παρὰ Λακεδαιμονίοις τὰς θεραπαίνας», Πρόξ.)5. ως κύριο όν. ονομασία διαφόρων πόλεων.[ΕΤΥΜΟΛ. < χαλκός + κατάλ. -ίς, -ίδος (πρβλ. κεραμ-ίς, φοινικ-ίς). Η λ. έχει χρησιμοποιηθεί για να δηλώσει διάφορα ζώα, τα οποία ονομάστηκαν έτσι λόγω του χρώματός τους. Η λ. με τη νεοελλ. σημ. είναι αντιδάνεια, πρβλ. αγγλ. chalcis (< χαλκός)].
Dictionary of Greek. 2013.